ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasındaki nadir görüşmelerden biri ABD’nin Kaliforniya eyaletinde gerçekleşti. Yaklaşık iki saat süren görüşmede liderler iki ülke arasındaki ilişkilerin yanı sıra, Ukrayna-Rusya ve İsrail-Filistin gündemlerini de masaya yatırdı.
Çin Devlet Medyası CCTV, görüşmede liderlerin üst düzey askeri iletişimin yeniden sağlanmasında anlaştıklarını bildirdi. İki ülkenin orduları arasındaki iletişim, 2022’de ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretiyle kesilmişti Askeri diyalogun yeniden kurulması, ABD’nin de ziyaretten beklentileri arasındaydı.
‘EN YAPICI GÖRÜŞMELERDEN BİRİYDİ’
Görüşme sonrası sosyal medya platformu X üzerinden bir mesaj paylaşan ABD Başkanı Biden, “Yaptığımız en yapıcı ve verimli görüşmelerden birisiydi” dedi. Ardından basının karşısına çıkan Biden, iki ülke arasındaki askeri iletişimin yeniden tesis edilmesi konusunda anlaştıklarını doğrulayarak, “Kazaların olmasının nedeni yanlış anlaşılmalardır. Dolayısıyla yeniden doğrudan, açık ve net iletişime dönüyoruz” dedi. Biden, Şi Cinping ile aralarında doğrudan bir iletişim hattı kurulacağını da ekledi.
Biden ile Şi arasındaki görüşmede mutabık kalınan konulardan birisi, Çin’den yasa dışı yollarla ABD’ye getirilen ve sentetik uyuşturucu yapımında kullanılan fentanil ile mücadele oldu. Biden konuşmasında, tarafların uyuşturucu trafiği karşısında birlikte çalışmaya yeniden devam edeceğini söyledi: “Çin’den Batı’ya doğru uyuşturucu madde akışının kesilmesi için adım atıyoruz. Bu, hayat kurtarıcı bir adım.”
ABD basınına konuşan bir üst düzey yetkiliye göre Biden, Şi ile görüşmede, “fentanilin ABD’de şimdiye kadarki en kötü uyuşturucu sorunlarından birisi haline geldiğini” söyledi. Geçtiğimiz ay ABD Hazine Bakanlığı, “fentanil ürettikleri ve sattıkları” gerekçesiyle Çin’deki 13 kişiyle 12 şirketi ve Kanada’daki 1 kişiyle 2 şirketi yaptırım listesine almıştı. ABD Adalet Bakanı Merrick Garland, “ABD’lilerin ölümüne neden olan bu küresel fentanil tedarik zincirinin, genelde Çin’deki kimya şirketleriyle başladığını biliyoruz” demişti.
‘O BİR DİKTATÖR’
Biden konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını da yanıtladı. Bir gazetecinin “Şi Cinping’i halen diktatör olarak tanımlıyor musunuz?” sorusuna Biden şu yanıtı verdi: “Bakın o, bizdekinden tamamen farklı bir hükümet biçimine dayalı olan komünist bir ülkeyi yönetmesi anlamında bir diktatör.”
Biden, haziran ayında Pekin’de iki ülke diplomatları arasındaki üst düzey görüşme sonrası Şi Cinping’in “diktatör” olduğunu söylediği için Çin tarafında tepkiye neden olmuştu. (BBC Türkçe)
